از پرتاب اولين ماهواره‌‌ در سال ۱۹۵۷ تا به امروز، صنعت فضايي جهان راه پر فرازونشيبي را طي كرده است؛ اما قدم بعدي بشر در اين مسابقه‌‌ي فضايي چيست؟

در بسياري از صنايع براي ايجاد تحولات چشمگير، به زماني بيش از يك دهه نياز است؛ مگر اينكه يك عامل غيرمنتظره مانند تكنولوژي جديد، مدل كسب‌وكار يا طراحي خدماتي نوين در آن صنعت ظهور پيدا كند. اخيراً صنعت فضايي از مزاياي هر سه عامل ذكرشده بهره‌‌مند بوده است.

اما شايد باور كردنش سخت باشد كه تا ده سال پيش هيچ يك از اين نوآوري‌ها وجود نداشتند. در روز ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۸، يك شركت نوپاي فضايي بي‌‌صبرانه منتظر بود كه نتيجه‌‌ي پرتاب نهايي مهم‌ترين دستاورد خود را پس از سه پرتاب ناموفق نظاره كند. بودجه‌‌ي پروژه رو به اتمام بود و اين آخرين شانس براي پرتاب موفق محسوب مي‌‌شد. با اشتعال بيش از ۲۱ هزار كيلوگرم نفت سفيد و اكسيژن مايع، نيروي رانشي مورد نياز بوستر دومرحله‌‌اي فراهم شد.

ماهواره‌‌ي اسپوتنيك ۱ محصول شوروي در ۹ اكتبر ۱۹۵۷؛ اين ماهواره، ۵۸ سانتي‌‌متر قطر و ۸۳/۶ كيلوگرم وزن داشت. عصر فضا زماني آغاز شد كه اتحاد جماهير شوروي، اسپوتنيك را به‌‌عنوان اولين ماهواره‌‌ي ساخت بشر در ۴ اكتبر ۱۹۵۷ به فضا پرتاب كرد.

هنگامي كه راكت فالكون ۱ با موفقيت در مدار قرار گرفت، اين شركت توانست قرارداد بعدي خود را با ناسا تضمين كند و بدين ترتيب شركت اسپيس ايكس (SapceX) از اين آزمون سربلند بيرون بيايد. در مدار قرار گرفتن اولين موشك بخش خصوصي با سوخت مايع، به‌‌منزله‌‌ي سر آغاز يك صنعت جديد فضايي بود كه زمين و حتي دنياي فراتر از آن را متحول كرد. در اين چند سال گذشته چه اتفاقاتي رخ داده و چه آينده‌‌اي پيش روي اين صنعت است؟

در حالي كه بسياري از دانشمندان مشغول توسعه‌‌ي فناوري‌‌هاي جديد براي حل مشكلات فني بي‌شماري هستند كه در فضا با آن‌‌ها مواجه‌ايم؛ بخش ديگري از پژوهشگران نيز به بررسي زواياي تجاري و مسائل عملياتي پيش رو در اين صنعت مي‌‌پردازند. در مقاله‌‌اي كه اخيراً با همكاري جو ولتن و كريستوفر تانگ از اساتيد علم مديريت در دانشگاه كاروليناي جنوبي نگاشته شده، به بررسي اين پرسش پرداخته شده است كه چگونه مي‌‌توانيم يك صنعت فضايي پايدار را بنيان‌گذاري كرده و اقدام به احداث پايگاه‌هاي فرازميني، استخراج از سيارك‌‌ها و توسعه‌‌ي سفرهاي فضايي كنيم. در شرايطي كه نقش دولت‌ها در سرمايه‌گذاري‌‌هاي شركت‌هاي فضايي روز به روز كمرنگ‌‌تر مي‌‌شود، اين دو پژوهشگر معتقدند كه اين راه‌حل‌هاي تجاري مي‌تواند براي حل مشكلات پيش‌‌رو، كارگشا باشد.

صنعت فضايي نوين
زماني كه اتحاد جماهير شوروي برنامه‌‌ي اسپوتنيك خود را آغاز كرد و در سال ۱۹۵۷ اولين ماهواره‌‌ را به مدار زمين فرستاد، درواقع اولين مسابقه‌‌ي فضايي جهان آغاز شد كه چاشني اصلي آن، رقابت بين‌المللي و ترس از جنگ سرد بود. اتحاد جماهير شوروي و آمريكا نقش‌هاي اصلي را بازي كردند و زنجيره‌‌اي از افتخارات را براي اولين‌‌بار در كتاب ركوردها ثبت كردند. فصل اول اين مسابقه‌‌ي فضايي، با فرود تاريخي نيل آرمسترانگ و باز آلدرين روي سطح كره‌‌ي ماه (در مأموريت آپولو ۱۱) به اوج خود رسيد؛ مأموريتي كه با صرف سرمايه‌گذاري عظيم عمومي در حدود ۲۵/۴ ميليارد دلار (معادل ارزش فعلي ۲۰۰ ميليارد دلار) به ثمر نشست.

مشخصه‌‌ي اصلي فصل اول تاريخ فضايي جهان، رقابت بود. سرانجام اين رقابت شكل همكاري به خود گرفت و ايستگاه فضايي بين‌المللي (ISS) به‌‌عنوان نمونه‌‌اي از همكاري دولت‌ها براي رسيدن به اهداف مشترك فضايي تأسيس شد. هم‌‌اكنون، ما وارد فاز جديدي از اين عصر فضا شده‌‌ايم كه شركت‌هاي خصوصي و تجاري، رهبري آن را به عهده دارند.

منبع : زوميت